Kıran Bey
adında ve Fransız işgaline karşı Amanoslarda savaşan bir Türk çete reisi ile eşi
o bölgedeki Fransız kuvvetlerine görevli olan Nina adındaki bir Rus prensesinin
aşkı etrafında vatan sevgisi ve müdafaasını ve işgale karşı direnen çetelerin
hatıralarını paylaşmaktadır.
Kongo’dan Fransa’ya
uzanan bir seri katil olayı. Afrika’ya zengin maden yatakları için yerleşen
beyaz aileler ve onların yerli halkla olan ilişkileri, Afrika’nın sürekli çatışma
halinde olan kabileleri ve onların ilkel inançları, güç-para-siyaset ilişkisi, Gergor
Morvan ve ailesi üzerinden ilerleyen bir seri katil (çivi adam) olayı ile iç
içe sunuluyor.
1928 yılında İkdam gazetesinde tefrika edilen eser “Türk Edebiyatında Tefrika Roman Tarihi” projesi kapsamında kitaplaştırılmış. Mutlu mesut bir aile olan Nigâr ve Aziz Nihat çiftinin bir de Mükerrem adında çocuğu vardır. Eşinin kendisine olan aşkından emin olan “modern” görüşlü Aziz Nihat, eşinin pencere önünde çok zaman geçirmesinden şüphelenmeye başlar. Karşı binada genç bir delikanlının yaşadığını fark eder. Her ne kadar Nigar’ın böyle alçakça bir yola tevessül edeceğini, kendisini, oğlunu, mutlu yuvalarını böyle bir ateşe atacağını düşünmese de şüphe denilen kurt içini kemirmeye başlamıştır bir kere. Aziz Nihat, eşinin masumiyetini ya da suçunu ortaya çıkaracak araştırmalarına başlar.
Milan
Kundera'nın bu romanında dört değişik ülkeden beş kişinin yaşam yolları
kesişiyor. Irena bir Çek kadını, 50 yaşlarında, 1969 yılında kocası Martin ile
birlikte Paris'e kaçmış. Çok geçmeden ölen Martin'in yerini isveçli Gustav
almış, onun yolu da İrena gibi Paris'e düşmüş, onun da tıpkı Irena gibi ilk
evliliğinden iki çocuğu var. Josef ise bir veteriner, o da Prag baharının
hüsranla sona ermesinin ardından Danimarka'ya göç etmiş. Beşinci kişi ise
Milada, Çekoslovakyalı bu kadın ülkesini terk etmemiş ve 1968'i izleyen dönemin
bütün iniş çıkışlarını yaşamış.
Benim Adım Kırmızı 1591 yılında İstanbul'da karlı dokuz kış gününde geçiyor. İki küçük oğlu birbirleriyle sürekli çatışan güzel Şeküre, dört yıldır savaştan dönmeyen kocasının yerine kendine yeni bir koca, sevgili aramaya başlayınca, o sırada babasının tek tek eve çağırdığı saray nakkaşlarını saklandığı yerden seyreder. Eve gelen usta nakkaşlar, babasının denetimi altında Osmanlı Padişahı'nın gizlice yaptırdığı bir kitap için Frenk etkisi taşıyan tehlikeli resimler yapmaktadırlar. Aralarından biri öldürünce, Şeküre'ye aşık, teyzesinin oğlu Kara devreye girer. İstanbul'da bir vaizin etrafında toplanmış, tekkelere, karşı bir çevrenin baskıları, pahalılık ve korku hüküm sürerken, geceleri bir kahvede toplanan nakkaşlar ve hattatlar sivri dilli bir meddahın anlattığı hikayelerle, eğlenirler. Herkesin kendi sesiyle konuştuğu, ölülerin, eşyaların dillendiği, ölüm, sanat, aşk, evlilik ve mutluluk üzerine bu kitap, aynı zamanda eski resim sanatının unutulmuş güzelliklerine bir ağıt.
Oldukça
zengin bir ailenin oğlu olan Hans, ailesinin beklentilerine rağmen palyaço
olmaya karar vermiştir. Kendisi inançsız olmasına rağmen Katolik olan Marie ile
Bonn’a yerleşirler. Fakat yaşantıları Hans’ın gösteri yaptığı şehirlerde ve bir
tren garından diğerine sürüklenerek geçmektedir. Hans için Marie karısıdır
fakat yasal olarak evli olmamaları Marie’yi üzmektedir. Marie evlenmek
istediğini söylediğinde Hans bunu gerekli görmese de Marie’nin hatrı için kabul
eder fakat Marie’nin doğacak çocuklarını Katolik olarak yetiştirilmesine izin
verdiğini belirten bir kağıt imzalattırmak istemesi Hans’ın hiç hoşuna gitmez. Bir
sabah Marie’nin kendi yoluna gitmek istediğini belirten mektubuyla karşılaşır. Bir
süre sonra da onun tanınan bir Katolik ve eski arkadaşlarından olan Züpfner ile
evlendiğini öğrenir. Hans terk edildikten sonra ruhsal olarak çöker. İşinde de
üst üste başarısızlıklar yaşar. Sefalet içindedir. Kitabından ilk sayfasından son sayfasına kadar
Hans’ın Marie’ye olan saplantısı anlatılmaktadır.
