ZAMANIN HÜKMÜ_Necib Mahfuz

✮✮✮

Hamid Burhan ve Saniye el-Mehdi, çocukları Kevser, Muhammed ve Münire’yle birlikte, 1932 yılında Kanatir Bahçeleri’ne yaptıkları gezi sırasında bir fotoğraf çektirirler. Gelecekteki yaşamlarının da bu fotoğraftaki gibi huzurlu ve mutlu olacağını düşünürler. Ancak ne aileyi ne de ülkelerini böyle bir gelecek beklemektedir. Demokrasi denemeleri, İkinci Dünya Savaşı’nın sonuçları, 1952 Temmuz Devrimi, 1967 Haziran Savaşı, Vafd, Müslüman Kardeşler, ekonomik sorunlar, Camp David Mutabakatı, İsrail’le ilişkiler ve benzeri gelişmeler ülkede politik ve sosyal çalkantılara neden olur. Bu değişim rüzgârlarından payını alan aile bireyleri bir yandan da kendi özel felaketlerini yaşarlar. Tüm bu savrulmalar arasında yerinden oynamayan tek şey aile evidir. Necib Mahfuz, bir ailenin üç nesil boyunca hikâyesini anlatırken arka planda Mısır’ın yirminci yüzyılda büyük değişiklikler ve devrimlerle şekillenen politik ve toplumsal tarihinin de bir resmini çiziyor.

ŞİMŞEK_Peyami Safa

✮✮✮

Müfid, dayısı Sacid ile birlikte büyük babasından kalan köşkte yaşamaktadır. Zamanının çoğunu gönül eğlenceleriyle geçiren Sacid’in kendisi gibi olan arkadaşları kimi zaman köşke gelirler. Bu kişilerin arasında olan Pervin bir zaaf anında Sacid’le birlikte olur. Aklı başına gelir gelmez pişman olur ve Sacid’e karşı büyük bir nefret duyar. Bu nefret, Pervin’le her zaman dayısının zorbalığına maruz kalan Müfid’i birbirlerine yaklaştırır. İki genç evlenirler. Pervin bir tarafta hassas, saf, kibar, masum, şefkat ve muhabbet dolu Müfid ile diğer yanda ruhu ve vücuduyla diri, metin, kurnaz ve tecrübeli Sacid arasında yalpalamaya başlar. Müfid eşinin evlenmeden önceki hayatını bilmediği halde eve gelen konukların imalı sözlerinden ve bakışlarından kuşkulanmaya başlar. Pervin’i çok sevmesine, onun her türlü bahanesine inanmaya hazır olmasına rağmen bu şüphe günden güne onun bedenini ve ruhunu kemirmeye başlar.   

                                                                                                                                                                          

KELLECİ MEMET_Kemal Tahir

✮✮✮✮

Kadın yüzünden adam öldürme suçunu yüklenmiş saf bir köylü delikanlısının aldatılarak hapishaneye düşmesi ve bu delikanlının çevresindekilerle birlikte hapishane yaşayışı anlatılır. 

Korucu Rıfat’ın oğlu Kelleci Memet, Virankale köyünden yoksul bir gençtir. Arkadaşı Yusuf’un babası aynı zamanda yanında çalıştığı Osman Ağa’yı öldürmekten on altı yaşında hapse düşmüştür. Çankırı Cezaevi’nde yatmaktadır. Cezaevinde mahkumlar gazeteci Murat Bey’in çevresinde toplanırlar. Ona büyük bir saygıları vardır. Zaman zaman birbirleriyle şakalaşarak eğlenirler. Murat Bey’in getirttiği gazetelerdeki savaş haberlerini okuyarak aralarında tartışırlar.Bir gün cezaevi bahçesinde etraftakilerin kışkırtmasıyla Meydancı Recep ile Kelleci Memet güreşe tutuşurlar. Memet kazanır. Bilen mahkumlardan güreş dersi alması tavsiye edilince hevesinin okuma yazma öğrenmek olduğu ortaya çıkar. Murat Bey bu işi yüklenir. Kısa zamanda Memet okuma öğrenir. Çevresi onunla alay etse de aldırmaz. Ayrıca, meslek sahibi olmak için Cinci Nezir’den de tenekecilik öğrenmeye uğraşır. Meydancı Recep hapisten çıkınca, Memet onun yerine geçer. Temiz ve çalışkandır. Ayağına da çabuktur. Bu yüzden, kısa sürede mahpusların takdirini kazanır.30 Ağustos’ta Zafer Bayramı kutlanır. Dışarda davul zurna çalar. İçerde mahkumlar eğlenirler. Memet’in babasıyla halası kendisini görmeğe gelirler. Memet onlardan yavuklusu Cemile’nin Yusuf’la evlendiğini öğrenir. Ertesi gün Kelleci Memet cezaevinden kaçar.

BÜTÜN İSİMLER-Jose Saramago

✮✮✮✮

Elli yaşlarındaki Don Jose Nüfus Kayıt Merkez Arşivi’nde memurdur. Gazete ve dergilerden birtakım ünlü kişiler hakkında yazılmış yazılar, fotoğraflar toplayarak tuhaf bir koleksiyon yapmaktadır. Bu koleksiyona onların arşivdeki bilgilerini de eklemek ister. Bir gece arşive gizlice girer ve o kişilerin dosyalarını kopyalamak üzere evine getirir. Dosyaları karıştırırken yanlışlıkla sıradan bir kadının da dosyasını aldığını fark eder. Arşivin tozlu raflarındaki binlerce tanınmamış kişiden birine ait bu dosya Don Jose için bambaşka bir anlam kazanır. Dosyada doğum bilgileri, evlenme ve boşanma kaydı bulunan kadının hayatını araştırmaya başlar.